Trà lài một loại thức uống thơm ngon, thanh mát và có nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người. Thức trà quê này không chỉ được yêu thích bởi mùi thơm đặc trưng riêng và còn bởi sự lâu đời của chúng. Vậy thực chất loại trà này làm từ gì, công dụng cũng như quy trình như thế nào, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.
Trà lài là gì?
Có thể nói, đối với người Việt Nam việc uống trà trở nên quá quen thuộc và việc uống trà xuất hiện không chỉ ở các hộ gia đình mà còn ở các quán ăn, quán vỉa hè. Hiện nay, việc uống trà không đơn thuần chỉ theo vị nguyên bản mà còn kết hợp với nhiều nguyên liệu khác để tăng hương liệu cho thức quà thiên nhiên.
Trà lài hay còn gọi là trà hoa nhài, là loại trà nổi tiếng và đặc trưng nhất của Trung Quốc. Trà nhài là sự kết hợp hoàn hảo giữa lá trà trắng hoặc trà xanh được ướp với hoa của cây nhài – loài cây được trồng ở độ cao thích hợp từ 500 – 1000m. Chính sự kết hợp này đã tạo nên hương thơm dịu nhẹ và cuốn hút cho món trà, nổi tiếng ở vùng Phúc Kiến và Hồ Nam của Trung Quốc.
Trà lài được xem là loại trà ướp nổi tiếng và lâu đời ở nước ta. Phương pháp ướp hương giữa trà của người Việt và ở Trung Quốc cơ bản giống nhau. Tuy nhiên, sự khác nhau giữa trà của hai nước là ở đặc điểm nguyên liệu, vì ở từng vùng sẽ có sự khác nhau về đặc điểm nguyên liệu và khác nhau về phương pháp thưởng ẩm.
Trà lài nằm trong top 3 trà ướp phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt vùng phía Nam. Đặc điểm của hoa nhài là mọc ở vùng khí hậu cận nhiệt hoặc nhiệt đới. Miền Nam nước ta sở hữu kiểu khí hậu ấm áp, thích hợp cho cây nhài sinh trưởng và phát triển. Hoa lài bên cạnh dùng để ướp trà thì còn được dùng trong các món ăn.
Lịch sử ra đời trà lài
Vào khoảng những năm 618 – 907, thời nhà Đường, Trung Quốc, trà được xem là thảo mộc, là một vị thuốc chữa bệnh. Vậy nên, trà lài chỉ được ướp với các loại thảo mộc để tăng hương vị thơm ngon của trà và đem đến nhiều lợi ích với sức khỏe. Và phương pháp ướp hương đầu tiên là kết hợp ủ trà với thảo mộc.
Vào năm 960 – 1279, vào thời nhà Tống thì việc uống trà có sự thay đổi khi Triệu Khuông Dận – người sáng lập nhà Tống rất mê uống trà và phong cách uống trà thay đổi kể từ đó. Việc uống trà sẽ uống theo vị nguyên bản, nghĩa là không uống chung với thảo mộc.
Đến đời nhà Tống, việc ướp trà để thưởng thức mỗi ngày rất thịnh hành. Hai loại trà được chọn ướp là trà thảo mộc và trà hoa nhài. Trà lài bắt nguồn từ vùng Quảng Đông, Vân Nam và Phúc Kiến vì khí hậu phù hợp để trồng hoa lài và đây cũng là 3 nơi đầu tiên ở Trung Quốc trồng cây lài.
Vào thời nhà Tấn, thông qua con đường tơ lụa, cây hoa nhài du nhập từ các nước Trung Á, Nam Á vào Trung Quốc. Trà lài được xem là một thức trà bổ dưỡng và là một vị thuốc tốt vì không dẫn nhiệt, nên theo Đông Y đây là bài thuốc có khả năng cân bằng âm dương.
Ở Việt Nam, hoa lài xuất hiện khá sớm và cũng có vị trí nhất định trong nền văn hóa nước nhà. Hình ảnh hoa lài được khắc trên Cửu Đỉnh ở sân Thế Miếu, Hoàng Thành Huế. Cũng vì vậy mà trà lài được cho là có nguồn gốc từ Huế.
Quy trình làm trà lài
Với quy trình làm trà lài rất đơn giản, bạn có thể tự ướp tại nhà theo hương vị yêu thích riêng. Đầu tiên bạn cần chuẩn bị 2 nguyên liệu, một là búp trà xanh, có thể tùy ý chọn loại lá trà. Thông thường mọi người ưu tiên chọn lá trà Thái Nguyên vì chất lượng nổi tiếng ở Việt Nam. Và nguyên liệu thứ hai là hoa nhài. Ngoài hoa lài, bạn cũng có thể chọn loài hoa khác.
Để ủ trà lài, chúng ta cần nguyên liệu tỉ lệ 1:1, nghĩa là 1kg trà xanh khô sẽ tương ứng với 1kg búp hoa tươi cho lần ướp đầu. Loại hoa lài được chọn ướp phải là hoa vừa hé nụ và vừa được hái xuống. Để ướp trà, chúng ta có thể sử dụng một cái khay nhựa hoặc một cái nong tre, sau đó rải 200g búp trà xanh thành từng lớp mỏng lên bề mặt khay hay nong tre.
Tiếp đến, dùng 200g hoa lài rải mỏng lên lớp trà và cứ tương tự như vậy đến khi hết hóa và hết trà thì ta được tổng cộng 10 lớp. Giữ nguyên như vậy trong vòng 5 tiếng, rồi sau đó trộn đều hoa và trà ướp trong 6 – 7 tiếng, nhặt hết hoa ra khỏi trà. Do hương thơm hoa lài có thể kéo dài từ 10 – 12 tiếng nên cần ít nhất 10 tiếng ướp để đảm bảo mùi thơm.
Sau khi lấy phần trà đã ướp, chúng ta đem xao trà với lửa nhỏ cho đến khi lá trà khô lại rồi để trà nghỉ trong vòng một vài ngày. Lặp đi lặp lại quá trình trên, bạn đã có cho mình món trà lài cực thơm mùi hoa nhài và cực kỳ tốt cho sức khỏe.
Công dụng của trà lài với sức khỏe con người
Do quá trình vận chuyển và tiêu thụ các loại trà ướp hoa khác tốn rất nhiều thời gian và ảnh hưởng đến hương vị, hương thơm của trà lài, nên hoa lài được chọn dùng để ướp trà do có khả năng giữ hương lâu. Tuy nhiên, loài hoa này khi kết hợp với trà không chỉ mang hương thơm lâu mà còn có nhiều công dụng hữu ích với sức khỏe con người như sau:
- Hỗ trợ tiêu hóa: Hoa lài được xem là một loại thảo mộc có khả năng thúc đẩy vi khuẩn có lợi trong đường ruột và ngăn ngừa các vi khuẩn có hại như Staphylococcus,… trong cơ thể.
- Giảm trầm cảm: Nhờ vào hương thơm dịu nhẹ giúp giảm cảm giác trầm cảm, lo âu. Ngoài ra tinh dầu hoa lài được dùng để xoa bóp, giúp mọi người thấy vui vẻ, lãng mạn, yêu đời hơn.
- Thư thái đầu óc: Trong lá chè chứa hoạt chất L-theanine, giúp tạo cảm giác thư thái, thư giãn. Và hương hoa nhài tạo nên từ trà lài giúp chúng ta thoải mái, vui vẻ hơn.
Ngoài những công dụng trên, việc uống trà lài còn giúp bản thân mỗi chúng ta giảm nguy cơ bị các bệnh cảm lạnh, cảm cúm; giúp giảm cân, điều hòa đường huyết, giúp tim đập đúng nhịp, chậm và đều, hỗ trợ lưu thông máu. Đặc biệt, uống trà hoa nhài mỗi ngày sẽ giúp chống lại các vi khuẩn gây bệnh cũng như làm giảm lượng cholesterol xấu trong máu và các bệnh ung thư.
Có thể bạn quan tâm:
- Trà sen có công dụng gì ? Cách pha như thế nào cho chuẩn vị?
- Trà Phổ Nhĩ – Công dụng và cách pha trà chuẩn vị nhất
Lưu ý khi mua và sử dụng trà lài
Hiện nay, để tiết kiệm thời gian và đảm bảo hương vị thơm ngon hơn cho trà lài, nhiều người chọn cách đặt mua sản phẩm có sẵn. Lưu ý khi mua là bạn cần tìm nơi bán uy tín, nguyên liệu tốt cũng như cần phải có kiến thức nhất định để phân biệt hàng kém chất lượng với hàng thật.
Lưu ý khi sử dụng là bạn không nên dùng trà khi đang đói, không nên ăn sau bữa ăn ngay lập tức vì trà có thể làm giảm khả năng tiêu hóa thức ăn. Ngoài ra, nếu bạn là người bị mẫn cảm với các thành phần của trà cũng không nên sử dụng vì sẽ có thể phải chịu tác dụng phụ không mong muốn.
Bài viết đã cung cấp một cách đầy đủ về trà lài cũng như phương pháp ướp trà và lịch sử hình thành nên trà. Hy vọng bạn thấy hữu ích từ những thông tin trên và hãy sắm cho mình những túi trà hoa lài thơm ngon nhé.
